Wat is een Inkomenseffectrapportage (IER)?
De Inkomenseffectrapportage (IER) is een methodisch onderzoek waarin wordt doorgerekend hoe verschillende voorbeeldhuishoudens (bijvoorbeeld alleenstaanden, gezinnen met kinderen, ouderen) financieel uitkomen. Hierbij wordt gekeken naar de optelsom van landelijke regelingen en toeslagen, gemeentelijke minimaregelingen en de vaste lasten waar huishoudens mee te maken hebben.
Met de inkomenseffectrapportage wordt inzichtelijk wat de werkelijke bestedingsruimte is voor inwoners die rondkomen op of net boven het sociaal minimum. De resultaten laten zien hoe bestaanszekerheid er in de praktijk uitziet: hoeveel geld blijft er maandelijks over na het betalen van huur, energie, zorgverzekering en andere noodzakelijke kosten?

De IER maakt zichtbaar of bestaand beleid het gewenste effect heeft, waar het mogelijk tekortschiet en welke huishoudtypen het meest kwetsbaar zijn. Ook wordt duidelijk welke regelingen elkaar versterken en waar onbedoelde negatieve effecten optreden, zoals bij de ‘armoedeval’.
Waarom doet een gemeente dit onderzoek?
Doorrekening beleid
Met een IER kan een gemeente concreet zien hoe lokale en landelijke maatregelen samen het inkomen van huishoudens beïnvloeden. Het laat zien wat het beleid betekent voor herkenbare gezinssituaties.
Signaalfunctie
De IER helpt signaleren waar inwoners risico lopen in financiële problemen te komen. Bijvoorbeeld wanneer een kleine stijging van het inkomen (door extra werkuren) leidt tot het verlies van meerdere toeslagen of gemeentelijke regelingen, waardoor het huishouden er netto op achteruitgaat.
Gericht beleid formuleren
De resultaten geven concrete handvatten om gemeentelijke regelingen te optimaliseren, zodat deze beter aansluiten op de behoefte van inwoners. Daarbij is er specifieke aandacht voor kwetsbare groepen, zoals alleenstaande ouders, ouderen met een laag pensioen of gezinnen met hoge zorgkosten.
Zo blijkt uit eerdere IER’s dat werkende huishoudens, vooral gezinnen met kinderen, soms juist financieel achteruitgaan zodra hun inkomen stijgt tot boven 120% van het Wsm. Dit wordt veroorzaakt door het gelijktijdig wegvallen van toeslagen en gemeentelijke regelingen. Door deze effecten vooraf in beeld te hebben, kan beleid hierop worden bijgestuurd.
Wilt u meer weten over onze aanpak en resultaten? Of wilt een prijsindicatie ontvangen? Neem contact met ons op voor een vrijblijvend gesprek.
E-mail: janwillem.blaauw@kwiz.nl
Telefoon: 06-25324087
Website: www.kwiz.nl